KENNIS - WAAR GAAT HET OVER
Wat is een technisch systeem?
Een technisch systeem is een voorwerp dat uit verschillende onderdelen bestaat, die samenwerken om iets te laten gebeuren of een probleem op te lossen.
Je kan het zien als een team van stukjes die elkaar helpen om iets te doen. Elk onderdeel doet zijn werk, en samen bereiken ze een doel.
Voorbeeld: een fietsbel
Stel je een fietsbel voor, die bestaat uit onderdelen zoals:
een dop,
een veer,
tandwieltjes,
een hendeltje.
Als jij met je vinger het hendeltje indrukt, dan duw je een veer in en bewegen er tandwieltjes.
Die beweging zorgt ervoor dat het dopje tegen een metalen stukje tikt, en daardoor hoor je het bel-geluid.
Jouw kracht (spierkracht) wordt dus omgezet in geluid dankzij de onderdelen die samenwerken.
Andere voorbeelden van technische systemen
Een schaar (jouw hand duwt → de messen knippen).
Een hefboom (een plank en een steun → iets zwaars wordt lichter).
Een mechanische weegschaal (je gewicht duwt iets → een wijzer beweegt).
Een flessenopener (een metalen haak en handvat → opent een dop).
TECHNISCH SYSTEEM BEGRIJPEN
Leren waar het in techniek om gaat,
hoe een technisch systeem werkt,
waar men in techniek rekening mee moet houden, wat de kenmerken zijn van techniek.
Je begrijpt de fietsbel als je weet:
hoe ze is gemaakt;
uit welke onderdelen ze bestaat en wat hun functie zijn;
hoe de onderdelen op elkaar zijn afgestemd;
wat er fout kan lopen bij de werking
TECHNISCH SYSTEEM GEBRUIKEN
De vaardigheden leren die nodig zijn om met een technisch systeem om te gaan, het te kunnen hanteren.
Je kan een fietsbel hanteren-gebruiken als je weet:
hoe je ermee om moet gaan;
hoe je ze kan onderhouden;
hoe je een geschikt model kan kiezen, aankopen;
hoe je ze in een geëigende context kan inzetten.
TECHNISCH SYSTEEM DUIDEN
Inzien hoe een technisch systeem samenhangt met de samenleving en wetenschap, en hoe ze elkaar beïnvloeden.
Je kan de fietsbel duiden als je weet:
welke maatschappelijke impact ze heeft;
wanneer je ze mag gebruiken;
hoe ze is geëvolueerd;
hoe ze een toepassing is van wetenschappelijke principes en inzichten;
wat de economische waarde ervan is;
hoe de vormgeving een bijdrage levert tot functioneel gebruik.
Hieronder vind je de bijhorende leerplandoelen, bij elkaar gezet per onderwerp/thema.
TECHNISCHE SYSTEMEN BEGRIJPEN: Materialen en grondstoffen, natuurlijke verschijnselen
IDW F4 techniek 1 B.14
Met voorbeelden illustreren hoe technische systemen onder meer gebaseerd zijn op kennis over eigenschappen van materialen of op kennis over natuurlijke verschijnselen.
IDW F2 techniek 1 B.5
Al experimenterend en explorerend ontdekken op welke natuurkundige verschijnselen een technisch systeem gebaseerd is.
TECHNISCHE SYSTEMEN BEGRIJPEN: Toepassingsgebieden
IDW F3 techniek 1 B.13
Technische systemen, het technisch proces, hulpmiddelen en/of keuzes binnen verschillende toepassingsgebieden van techniek herkennen.
TECHNISCHE SYSTEMEN BEGRIJPEN: Onderdelen
IDW F2 techniek 1 B.3
Van een eenvoudig technisch systeem uit hun omgeving aantonen dat verschillende onderdelen ervan in relatie staan tot elkaar in functie van een vooropgesteld doel.
IDW F1 techniek 1 B.1
Al experimenterend en explorerend ontdekken dat eenvoudige technische systemen uit verschillende onderdelen bestaan.
TECHNISCHE SYSTEMEN GEBRUIKEN: Onderdelen - werking - onderhoud
IDW F3 techniek 1 B.10
Bij eenvoudige technische systemen specifieke functies van onderdelen onderzoeken door middel van hanteren, monteren of demonteren.
IDW F3 techniek 1 B.8
Onderzoeken hoe het komt dat een door hen gebruikt technisch systeem niet of slecht functioneert.
IDW F3 techniek 1 B.7
Specifieke functies van onderdelen bij eenvoudige technische systemen onderzoeken d.m.v. hanteren, monteren of demonteren.
IDW F2 techniek 1 B.6
Illustreren dat sommige technische systemen moeten worden onderhouden.
IDW F1 techniek 1 B.2
Van een technisch systeem vaststellen waarom het niet of slecht functioneert.
TECHNISCHE SYSTEMEN GEBRUIKEN: Vereisten - criteria - functie
IDW F3 techniek 1 B.12
Inzien dat voor de ontwikkeling en het gebruik van technische systemen keuzes worden gemaakt.
IDW F4 techniek 2 B.22
Aan de hand van criteria technische systemen en werkwijzen met elkaar vergelijken en beoordelen.
IDW F2 techniek 2 B.14
Bepalen aan welke vereisten het technisch systeem dat ze willen gebruiken of realiseren, moet voldoen.
IDW F2 techniek 2 B.12
Technische systemen met eenzelfde functie vergelijken.
IDW F4 techniek 3 B.6
Technische systemen beoordelen op basis van criteria.
TECHNISCHE SYSTEMEN DUIDEN: Evolutie
IDW F4 techniek 1 B.16
Met voorbeelden illustreren dat technische systemen evolueren en verbeteren.
IDW F4 techniek 1 B.15
Met voorbeelden illustreren dat technische systemen een eigen geschiedenis hebben.
IDW F4 techniek 3 B.7
De evolutie en de verbetering van technische systemen duiden.
TECHNISCHE SYSTEMEN DUIDEN: Maatschappelijke behoefte
IDW F3 techniek 1 B.11
Begrijpen dat technische systemen tegemoet komen aan menselijke behoeften.
IDW F1 techniek 2 B.3
In een eenvoudige situatie nagaan welk technisch systeem best tegemoet komt aan een behoefte.
IDW F3 techniek 3 B.5
Aan de hand van voorbeelden duiden hoe technische systemen worden ontwikkeld om aan individuele behoeften of maatschappelijke behoeften te voldoen.
IDW F3 techniek 3 B.4
Illustreren dat techniek en samenleving elkaar beïnvloeden.
TECHNISCHE SYSTEMEN DUIDEN: Voor- en nadelen - gevaren
IDW F3 techniek 3 B.3
Aan de hand van voorbeelden uit verschillende toepassingsgebieden van techniek illustreren dat technische systemen nuttig, gevaarlijk en/of schadelijk kunnen zijn voor henzelf, voor anderen of voor natuur en milieu.
IDW F2 techniek 3 B.2
De voor- en nadelen van een technisch systeem duiden voor zichzelf, voor anderen of voor de omgeving.
IDW F1 techniek 3 B.1
Aan de hand van voorbeelden illustreren hoe technische systemen nuttig, gevaarlijk en/of schadelijk kunnen zijn voor zichzelf, voor anderen of voor de omgeving.