Embedded Files
07.06. LEERPLANDOEL(EN) OVSG LEERLOKAAL
IDW F3 nat.ver. 7 B.7 Het verschijnsel (statische) elektriciteit onderzoeken: eenvoudige stroomkring, materialen die geleiden of isoleren.
07.06. KENNIS - WAAR GAAT HET OVER
Wat is statische elektriciteit?
Statische elektriciteit is een soort elektriciteit die ontstaat wanneer twee materialen elkaar wrijven en elektronen van het ene materiaal naar het andere worden overgedragen. Hierdoor krijgt het ene materiaal een negatieve lading (te veel elektronen) en het andere een positieve lading (te weinig elektronen).
Hoe merk je statische elektriciteit?
Je kunt het voelen of zien als een kleine vonk of schokje als je iets aanraakt, bijvoorbeeld een deurklink of iemand anders. Soms kan het ook zorgen dat je haar omhoog gaat staan of dat kleine papiertjes naar je hand toe getrokken worden.
Waar gebeurt het?
Vaak gebeurt statische elektriciteit als je bijvoorbeeld over een tapijt loopt, een trui uitdoet, of een ballon over je haar wrijft.
Waarom is het belangrijk?
Hoewel statische elektriciteit meestal onschuldig is, kan het in sommige situaties problemen geven, bijvoorbeeld in fabrieken waar makkelijk brandbare stoffen zijn, of in elektronische apparaten die beschadigd kunnen raken.
Is bliksem ook een fenomeen van statische elektriciteit?
Ja, precies! Bliksem is eigenlijk een groot voorbeeld van statische elektriciteit.
In een onweerswolk botsen en wrijven allerlei kleine ijskristallen en waterdruppels tegen elkaar. Daardoor ontstaat er een scheiding van elektrische ladingen, de bovenkant van de wolk wordt positief geladen en de onderkant negatief. Die ladingen willen elkaar weer in evenwicht brengen, en als de spanning heel groot wordt, ontstaat er een enorme vonk: bliksem.
Dus bliksem is niets anders dan een gigantische ontlading van statische elektriciteit tussen de wolk en de aarde of tussen verschillende wolken.
07.06. SUGGESTIES ACTIVITEITEN
07.06.01 Ballon en haar experiment
Laat de leerlingen een ballon over hun haar wrijven en vervolgens kleine papiersnippers of stofdeeltjes aantrekken met de ballon. Zo ervaren ze statische elektriciteit en zien ze het effect.
07.06.02 Vonkje voelen
Als het veilig kan, laat leerlingen voorzichtig met een metalen voorwerp iets aanraken nadat ze over een tapijt hebben gelopen.
Ze kunnen dan een klein vonkje voelen of een lichte schok krijgen. Bespreek waarom dat gebeurt.
07.06.03 Bliksem tekenen en uitleggen
Laat leerlingen een onweerswolk tekenen en de ladingen (positief en negatief) schetsen. Bespreek hoe de ladingen zich scheiden en waarom bliksem ontstaat.
07.06.04 Maak een statische elektriciteit ‘vanger’
Met aluminiumfolie, een plastic buisje en een ballon kunnen leerlingen een klein toestel maken dat kleine papiertjes aantrekt.
Zo zien ze de kracht van statische elektriciteit in actie.
07.06. MOGELIJKE LINKEN
Gezondheid – Motorische competenties
Link: Fijne motoriek bij het uitvoeren van experimenten.
Voorstel:
Ballon wrijven, papiertjes of aluminiumfolie verplaatsen, lichte experimenten met statische elektriciteit uitvoeren.
Oefening in precisie en coördinatie van handen en vingers.
Ik en de wereld – Natuur
Link: Elektrische verschijnselen in levende wezens en omgeving.
Voorstel
Bespreek dat ook mensen en dieren elektrische signalen gebruiken (spieren, zenuwen).
Observeer materialen in de natuur die statische elektriciteit beïnvloeden (bv. water, blad, droog hout).
Ik en de wereld – Ruimte
Link: Elektriciteit en natuurlijke fenomenen.
Voorstel:
Koppel statische elektriciteit aan bliksem of andere natuurlijke elektrische verschijnselen.
Laat leerlingen ontdekken dat elektriciteit overal in de omgeving voorkomt.
Ik en de wereld – Tijd
Link: Ontdekkingsgeschiedenis van elektriciteit.
Voorstel:
Tijdlijn maken van experimenten met statische elektriciteit: Von Guericke, Benjamin Franklin.
Laat leerlingen zien hoe wetenschappers elektriciteit onderzochten door de tijd heen.
Wiskunde
Link: Meten en registreren van resultaten.
Voorstel:
Tel en vergelijk hoeveel papiertjes door de ballon worden aangetrokken.
Noteer resultaten in een tabel en maak eenvoudige grafieken.
Kunst en cultuur – Beschouwen / Onderzoeken / Creativiteit
Link: Elektriciteit als inspiratiebron voor expressie.
Voorstel:
Maak een creatief werk (beeld, collage) waarbij statische elektriciteit zichtbaar wordt.
Combineer experimenten met kunst: bijvoorbeeld lichteffecten, beweging van objecten.
07.06. STEM-UITDAGINGEN
Page updated
Google Sites
Report abuse